Markt neemt bouwtoezicht over: 500 ambtelijke banen weg

Bron: Binnenlandsbestuur.nl

Door de privatisering van het bouwtoezicht verdwijnen over twee jaar circa vijfhonderd ambtelijke arbeidsplaatsen. De gemeentelijk afdelingen bouw- en woningtoezicht verliezen een groot deel van hun toetsende en toezichthoudende taken aan marktpartijen als op 1 januari 2017 de eerste fase van de Wet private kwaliteitsborging wordt ingevoerd.

Grote verschillen tussen gemeenten

Dat blijkt uit een impactanalyse van de Vereniging Bouw- & Woningtoezicht Nederland. Directeur Wico Ankersmit voorziet daarbij grote verschillen tussen gemeenten. Dat heeft vooral te maken met de manier waarop zij hun bouw- en woningtoezicht (bwt) op dit moment hebben georganiseerd. ‘Sommige gemeenten zijn nog heel opvoedend bezig en steken veel tijd in overleg met aannemers en architecten over bouwwerken en of die wel aan het Bouwbesluit voldoen. Daar vallen straks de hardste klappen. Andere gemeenten hebben al een bezuiniging doorgevoerd op btw en doen nog weinig toetsing.’ De bouwopgave van een gemeente heeft ook invloed. Een groeistad als Almere heeft een groot ambtelijk apparaat voor dienstverlening aan de bouwende burger. In ‘beheergemeenten’ zal de pijn wat kleiner zijn, volgens Ankersmit.

Ook nieuwe taken

Het aantal ambtelijke uren dat wegvalt door de privatisering van het bouwtoezicht varieert van 11 tot 33 procent, blijkt uit de analyse van de vereniging. Gemiddeld komt het op zo’n 20 procent. Op een totaal van circa 2450 arbeidsplaatsen is dat een verlies van bijna 500 arbeidsplaatsen. De afdelingen krijgen er ook wat nieuwe taken bij. Zo moet straks worden gecontroleerd of vergunningaanvragers de juiste kwaliteitsborger hebben ingehuurd om hun plan te toetsen. Maar dat levert volgens Ankersmit weinig extra uren op en is bovendien vooral administratief werk, niet vakinhoudelijk.

Twee jaar onzekerheid

Hoewel het om aanzienlijke aantallen gaat, is het banenverlies niet Ankersmits voornaamste zorg. Door de vergrijzing en de behoefte aan kennis bij marktpartijen, verwacht hij dat elke deskundige uiteindelijk wel weer een baan zal vinden. Probleem is wel dat die marktpartijen nog in afwachting zijn van de definitieve wet en daarom nu nog geen businessplan maken of nieuwe mensen aannemen. ‘We kunnen nog wel twee jaar in onzekerheid zitten.’

Weinig bestuurlijke kennis

Zijn grootste zorg is echter dat de bouwsector de vereiste kwaliteit nog niet kan leveren. ‘Marktpartijen werken niet vanuit een cultuur van eigen kwaliteitsdenken, die noodzaak is hen door het huidige systeem van overheidstoetsing ontnomen. Ze moeten voorlopig nog bewijzen dat ze de kwaliteitsborging kunnen garanderen.’ Een ander probleem is volgens Ankersmit dat de bestuurlijke kennis over de wetswijziging nog heel beperkt is, zo merkt hij op bijeenkomsten met wethouders. Onder vakgenoten gaat een komisch YouTube-filmpje rond over een zogenaamde Spaanse ambtenaar die Nederland waarschuwt voor Spaanse toestanden bij te snelle invoering van de nieuwe wet.

Eigenlijk belachelijk

Over de Wet private kwaliteitsborging moet nog in de Tweede Kamer worden gesproken. Naar verwachting wordt die fasegewijs ingevoerd, te beginnen op 1-1-2017 voor de bouw en verbouw van woningen, kleine flats en eenvoudige bedrijfsgebouwen. De eerste fase omvat tachtig procent van alle bouwwerken. In een later stadium volgen bibliotheken, gemeentehuizen en hoge flats. Uiteindelijk geldt het stelsel ook voor zeer complexe bouwwerken, zoals een metrostation, ziekenhuis of voetbalstadion. Ankersmit is overigens wel voorstander van de nieuwe werkwijze. ‘Het is ook eigenlijk belachelijk dat er een ambtenaar nodig is om een burger te laten krijgen waarvoor hij een dure aannemer betaalt. Dat is gewoon een private overeenkomst.’

Hulp of advies nodig op het gebied van de Omgevingswet? Neem dan contact met ons op!

Gepubliceerd op apr 30, 2015 en geschreven door:
Ruimtemeesters

Ruimtemeesters

Blijf op de hoogte en schrijf je in voor de nieuwsbrief

Nieuwsbriefinschrijving