Bedrijventerreinen: een mismatch tussen ondernemers en gemeenten

De kwaliteit van veel bestaande bedrijventerreinen gaat hard achteruit. Dit komt mede door leegstand als gevolg van de crisis en omdat gemeenten nog steeds hoofdzakelijk aandacht hebben voor nieuwe bedrijventerreinen. Dit laatste in de hoop om werkgelegenheid en grondopbrengsten te realiseren. Financiële middelen om een bestaand bedrijventerrein te revitaliseren ontbreken doorgaans bij zowel de bedrijven als de gemeenten. Hoe houd je verouderde bedrijventerreinen toch toekomstbestendig?

De afgelopen 60 jaar verkochten gemeenten industriegrond met zelfbedachte regels gericht op uniformiteit en orde. Een luxe die ze zich konden permitteren. De economie groeide immers toch wel en dit leverde de gemeente werkgelegenheid en geld uit de grondverkoop op. Ondernemers schikten zich in de mogelijkheden die werden geboden.

Verandering van tijden

Maar tijden zijn veranderd. Ondernemers zoeken steeds meer naar nieuwe concepten om levensvatbaar te zijn. Crossovers, combinaties met andere bedrijven of functiemenging. De oude uniforme ‘blokkendoos’ is steeds minder vaak rendabel en zaligmakend. Nieuwe verschijningen met broedplaatsen, ontmoetingsruimten, concepten met horeca of productbeleving, aanverwante detailhandel, exposities, creatieve ateliers en vermenging met recreatieve of maatschappelijke functies komen steeds vaker voor. Daarbij komt dat flexibiliteit en snelheid nodig zijn in een markt die zich veel sneller ontwikkelt dan voorheen.

Mismatch

Het nadeel is dat de overheid hier niet op is uitgerust. Het planologische regime en soms de gemeentelijke organisatie zijn geënt op het klassieke model van gestage en geordende groei. Ondernemers zijn geënt op een toekomst van creativiteit en flexibiliteit. Hier is sprake van een mismatch.

Oplossing

Het planologische regime en de dienstverlening van een gemeente moeten worden aangepast aan de tijd. Strikte functiescheiding, verbod op kavelsplitsingen en bedrijfsverzamelgebouwen, beperkte bouwhoogte en beperkende beeldkwaliteitsplannen, is dit allemaal echt nodig? Meestal niet. Creëer liever een ‘vrije ondernemingszone’. Want dit is cruciaal indien het bedrijventerrein uit de vorige eeuw ook deze eeuw nog lang bestaansrecht wil. Daarnaast moet de gemeente niet toetsend tegenover de ondernemer zitten, maar naast hem of haar en samen naar een oplossing werken.

Wie durft?

Welke gemeente durft het aan om te kantelen? Van denken vanuit regelgeving naar denken vanuit ruimte en flexibiliteit voor ondernemers. Oftewel: van toetsen naar meedenken. Dit klinkt simpel maar het vormt een trendbreuk met de afgelopen 60 jaar.

Gepubliceerd op feb 11, 2015 en geschreven door:
Koen van Polanen

Koen van Polanen

Directeur / Juridisch Adviseur

Blijf op de hoogte en schrijf je in voor de nieuwsbrief

Nieuwsbriefinschrijving