De gemeente Brielle heeft nieuwe havenmeesters. Kevin Rouss en Mandy Heemskerk hebben sinds 1 januari 2019 de taken overgenomen van een gemeentelijke havenmeester. Namens Ruimtemeesters adviseerde Mark Wossink, in samenwerking met Blue Progress, over de mogelijkheden om de exploitatie uit te besteden. Ook deed hij de voorbereiding en de uitvoering van de aanbestedingsprocedure om de exploitatie als concessie in de markt te plaatsen. Met succes!
Bij de aanbesteding streefden we naar het halen van kracht en kennis uit de (lokale) markt. Op advies heeft de gemeente Brielle ondernemerschap en synergie zwaar laten wegen in de aanbesteding.
Naast de gebruikelijke taken, zoals het ontvangen van gasten en het innen van havengelden doen Kevin en Mandy meer: ze zetten de haven in als toeristische rode loper naar de historische binnenstad van dit Zuid-Hollandse vestingstadje. Door een goede samenwerking met de ondernemersverenigingen en de lokale VVV wordt de door de gemeente Brielle gewenste synergie bereikt en zullen de haven én het centrum gaan floreren.
Wet markt en overheid
Naast het benutten van de kracht uit de markt en de terugkerende kerntakendiscussie is er voor gemeenten nog een andere, belangrijke reden om de exploitatie van economische activiteiten uit te besteden: De Wet markt en overheid. Deze wet schrijft voor dat gemeenten bij het uitvoeren van economische activiteiten tenminste de kostprijs in rekening moeten brengen, om oneerlijke concurrentie te voorkomen. De Wet markt en overheid geldt voor álle economische activiteiten. Voor bijvoorbeeld theaters, kantines en parkeergarages en dus ook voor jachthavens.
Het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) heeft op 18 december 2018 in hoger beroep twee belangrijke uitspraken gedaan over het gemeentelijk beheer van een parkeergarage (gemeente Hengelo; ECLI:NL:CBB:2018:660) ) en de exploitatie van een jachthaven (gemeente Zeewolde; ECLI:NL:CBB:2018:661). Het CBb heeft aangegeven dat gemeenten niet zonder meer economische activiteiten onder de wettelijke uitzonderingsregeling van artikel 25h van de Mededingingswet (Mw) kunnen plaatsen. Daarbij geeft het CBb een heldere werkwijze aan:
- Vooropgesteld heeft een gemeente de verplichting om eerst alle relevante feiten en omstandigheden te verzamelen, wil zij tot een zorgvuldige besluitvorming komen.
- Vervolgens is het van belang dat de gemeente zich redelijkerwijs op het standpunt heeft kunnen stellen dat er sprake is van een algemeen belang dat door de desbetreffende economische activiteit wordt gediend als bedoeld in artikel 25h, vijfde lid, van de Mw. Zo’n algemeen belang is er niet als het aanbieden van de economische activiteit beneden de kostprijs niet nodig is om het nagestreefde algemeen belang te dienen. Dat is in elk geval aan de orde als dat belang ook wordt gediend als de economische activiteit niet beneden de kostprijs wordt aangeboden of als niet aannemelijk is dat marktpartijen met hun aanbod en de door hen gehanteerde voorwaarden dat belang niet kunnen dienen.
- De bestuursrechter toetst vervolgens of het bestuursorgaan, gelet op de betrokken belangen, in redelijkheid heeft kunnen besluiten van zijn bevoegdheid tot het nemen van een besluit als bedoeld in artikel 25h, zesde lid, van de Mw gebruik te maken op de wijze waarop het bestuursorgaan dat heeft gedaan. Daarbij is onder meer van betekenis of het bestuursorgaan in het besluit een prijsstelling heeft opgenomen die ertoe leidt dat enerzijds het beoogde effect daadwerkelijk wordt bereikt en anderzijds het nadeel voor de betrokken onderneming(en) zoveel mogelijk wordt beperkt, of het een termijn aan het besluit heeft verbonden en of het compensatie heeft aangeboden voor het nadeel dat redelijkerwijs niet ten laste van de betrokken onderneming(en) behoort te blijven.
De gemeente Brielle koos ervoor om de jachthaven niet langer zelf te exploiteren, maar dat over te laten aan een marktpartij. Door voor een aanbesteding te kiezen, is een marktconforme prijs bepaald en door de vorm van een concessie houdt de gemeente grip en regie op de exploitatie. Zo voorkomt Brielle oneerlijke concurrentie en wordt iedere overtreding van de Wet markt en overheid voorkomen.
Ruimtemeesters adviseert u graag over de mogelijkheden om gemeentelijke exploitaties te privatiseren en de gevolgen van de uitspraken van het CBb voor uw organisatie. Onze adviseurs praten u graag bij.
