In 2015 heb ik mij voor het eerst verdiept in de Omgevingswet. Ik werkte toen bij een gemeente voor de directie Beheer en wilde weten welke opgave ons stond te wachten. Samen met collega’s die met het sociaal en fysiek domein bezig waren, heb ik gekeken welke beleid- en uitvoeringsprogramma’s de Omgevingswet gaan raken en waar we ons op moeten voorbereiden. Dit met elkaar voorbereiden is nog steeds van belang.
Door de jaren heen heb ik vanuit verschillende perspectieven samen met overheden aan de implementatie van de Omgevingswet gewerkt. Er zijn drie vragen die bij de diverse trajecten naar voren kwamen en waarbij samenwerken een rol speelt:
- Welke rol speelt gezondheid in de Omgevingswet?
- Wat is een programma binnen de Omgevingswet en wat kan ik daarmee?
- Wat kan ik met het DSO /omgevingsloket doen?
De rol van gezondheid binnen de Omgevingswet
Samen met de GGD, RIVM en IPLO is er een basispresentatie gezondheid en Omgevingswet gemaakt. Een gezonde en veilige leefomgeving is de basis van de wet. Aan de hand van de kerninstrumenten wordt doorlopen waar gezondheid een rol speelt. Dat vraagt om afstemming met collega’s die met natuur, biodiversiteit, water, klimaatadaptatie, stikstof of het sociaal domein bezig zijn. Het vraagt dus om integrale kijk op de leefomgeving. Een integrale kijk die per gebied een uitwerking in omgevingsvisies, programma’s en Omgevingsplannen gaat krijgen.
Gezondheid binnen het fysieke domein is een thema waar nog veel overheden vragen over hebben. Op dit moment zijn het RIVM, ZonMw, kennisinstituten en het ministerie van VWS bezig met het programma Gezonde Groene Leefomgeving. Regionale (kennis)bijeenkomsten gaan hier een rol in spelen. Kennis op dit gebied vraagt namelijk om regionale (kennis)uitwisseling en regionale afspraken.
Om de rol van gezondheid scherper te maken, heb ik aan verschillende producten ontwikkeld. Zo heb ik samen met gemeenten en provincies een webinarreeks over omgevingsvisies gemaakt, waarvan één over gezondheid. Een andere invalshoek is het centraal stellen van gezondheid en veiligheid bij je beleidsinventarisatie. Wil je daarmee aan de slag? Laat het mij dan weten.
Wat is het programma binnen de Omgevingswet?
Vanaf januari 2022 ben ik met de VNG, gemeenten, een waterschap en een provincie aan de slag in een werkplaats over het programma. In deze werkplaats staan we stil bij vragen als; wat is het precies, wat kan je ermee, hoe krijg de organisatie hierin mee, hoe werkt de digitale ontsluiting. De verschillende deelnemers hebben verteld over hun eigen individuele aanpak en leren samen veel van elkaar. Al deze ervaringen delen we in een inspiratiedocument dat voor de zomer beschikbaar is.
De werking van het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO)
Bij de webinarreeks omgevingsvisie en bij de werkplaats Programma zijn veel beleidsmakers betrokken. Wat opvalt is de onbekendheid over de ontsluiting in het Digitale Stelsel Omgevingswet. En dat is jammer, want het voorkomt dubbel werk als de tekststructuur van de producten (omgevingsvisie, programma, projectbesluit) waar deze beleidsmakers aan werken is afgestemd op de structuur die gebruikt wordt voor die digitale ontsluiting. Wil je meer weten over het programma en de werkplaats en de digitale ontsluiting? Dan kan je mijn presentatie van de inspiratiedag terugkijken.
Wil je een indruk krijgen hoe het DSO gebruikt wordt, kom dan naar één van de klikdemo’s die ik samen met mijn collega’s verzorg. In deze klikdemo’s nemen wij de deelnemers online mee in het nieuwe omgevingsloket. Je oefent met de vergunningscheck en vergunningsaanvraag en je krijgt inzicht in het gebruik van regels op de kaart. Meld je hier aan voor de klikdemo’s.
Hebben we elkaar nodig?
Het interbestuurlijk samenwerken heeft bij al deze vragen centraal gestaan. Zelf aan de slag gaan met een onderwerp of instrument kan als je veel kennis in huis hebt. Echter, het werken aan de maatschappelijke opgaven die deze overheden hebben, maakt dat we verder om ons heen moeten kijken. Klimaatadaptatie, woningbouw, energietransitie en gezondheid zijn opgaven die we gezamenlijk moeten oppakken; ook met onze maatschappelijke partners. Ook het goed kunnen toepassen en digitaal ontsluiten vraagt om brede kennis en samenwerking. Samen leer je meer en breng je verdieping aan in de aanpak. Zo kom je tot een beter uitwerking.
Heb je hulp nodig op het gebied van de implementatie van de Omgevingswet, neem dan contact op of vraag het aan expert Irma Dekker.
