Wel of geen bouwwerk? That’s the question

Een onderwerp dat regelmatig de pennen in beweging brengt en waar de Afdeling zich 20 september 2017 ook weer over heeft gebogen, is de vraag wanneer iets een bouwwerk is. Recent heeft de Afdeling de vraag beantwoord of vogelverschrikkers en gevelreclames bouwwerken zijn en dus vergunningplichtig. Niet de meest spannende uitspraken moet ik toegeven, maar voor de praktijk wel erg relevant.

Wanneer is iets een bouwwerk?

Het begrip bouwwerk is nergens in de Wabo omschreven. Het is al enige jaren vaste jurisprudentie van de Afdeling, dat voor de uitleg van het begrip bouwwerk aansluiting gezocht kan worden bij de omschrijving van dit begrip in de modelbouwverordening. Daarin is opgenomen: “Elke constructie van enige omvang van hout, steen, metaal of ander materiaal, die op de plaats van bestemming hetzij direct of indirect met de grond verbonden is, hetzij direct of indirect steun vindt in of op de grond, bedoeld om ter plaatse te functioneren”.

Is een vogelverschrikker een bouwwerk?

Bij de vogelverschrikkers in dit geval moet je niet denken aan een houten pop met een hoed van stro. Het gaat slechts om een smal metalen buisje en daarop is op eenvoudige wijze een ronde bal (doorsnede 50 cm) geplaatst. De bal draait rond in de wind en weerkaatst het zonlicht en het buisje wordt in de grond gestoken en kan hier eenvoudig weer uitgehaald worden. De vogelverschrikkers zijn 2 meter en 5 meter. De Afdeling oordeelt dat deze vogelverschrikkers geen bouwwerken zijn, omdat ze bedoeld zijn om slechts kortdurend op dezelfde plek te blijven, omdat de vogels anders aan ze wennen en niet meer door ze verjaagd worden. Ook oordeelt de Afdeling dat de vogelverschrikkers niet aangemerkt kunnen worden als een constructie, aangezien de buis en de bal eenvoudig bevestigd zijn en het buisje slechts in de grond gestoken wordt. AbRS 20 september 2017, ECLI:NL:RVS:2017:2558.

Zijn gevelreclames bouwwerken?

De gevelreclames bevinden zich op de begane grond en bestaan uit een reclamebakconstructie met een diepte van ongeveer 30 cm, een hoogte van 80 cm en een lengte van 10 tot 15 m, die tegen een gevel is bevestigd en waartegen een reclamebord en vlaggen zijn bevestigd. De Afdeling oordeelt dat de gevelreclames bouwwerken zijn, gezien hun niet geringe afmetingen. AbRS 20 september 2017, ECLI:NL:RVS:2017:2557.

Omgevingswet

Gaan dit soort uitspraken onder de Omgevingswet nu nog voorkomen? Met de nieuwe Omgevingswet zal de vergunningplicht om te bouwen, zoals opgenomen in de Wabo, gaan vervallen. De gemeenteraad kan dan in het omgevingsplan bepalen of voor een bouwwerk een vergunningplicht geldt. De vergunningplicht voor bouwwerken zal dus voortaan op gemeentelijke niveau bepaald worden en niet langer op rijksniveau. Ook onder de Omgevingswet zal het dus relevant blijven wanneer iets kwalificeert als een bouwwerk, omdat de raad er een vergunningplicht aan gekoppeld kan hebben. Dit soort uitspraken zullen dus ook onder de Omgevingswet waarschijnlijk blijven verschijnen.

Conclusie

Kortom, voor de vogelverschrikkers zijn geen omgevingsvergunningen om te bouwen nodig en voor de gevelreclames wel.


Hulp of advies nodig? Onze experts zijn er om te helpen! Neem contact met ons op.
Lees meer over dit onderwerp op onze pagina Omgevingsvergunning of onze expertise Omgevingsrecht.

Gepubliceerd op okt 10, 2017 en geschreven door:
Koen van Polanen

Koen van Polanen

Directeur / Juridisch Adviseur

Blijf op de hoogte en schrijf je in voor de nieuwsbrief

Nieuwsbriefinschrijving