Bron: binnenlandsbestuur.nl
De Eerste Kamer verlangt nog diverse verbeteringen aan de Omgevingswet. Vooral over de onderwerpen participatie en rechtsbescherming voor burgers, de eigen afwegingsruimte voor gemeenten en de financiering hebben veel partijen nog kritische vragen en opmerkingen.
Besluit treedt sneller in werking
Dat blijkt bij de plenaire behandeling van de Omgevingswet in de Eerste Kamer vandaag. Net als eerder in de Tweede Kamer is er brede steun voor de hoofdlijnen van de stelselwijziging. De knelpunten in het wetsvoorstel zitten vooral in de rolverdeling tussen de verschillende overheidslagen en de rechtsbescherming voor burgers. Zo zullen onder de Omgevingswet besluiten binnen twee weken na bekendmaking al in werking treden (is nu zes weken, gelijk aan de bezwaartermijn.) Een besluit – bijvoorbeeld een sloop- of kapvergunning – kan daardoor mogelijk al worden uitgevoerd, terwijl de bezwaartermijn nog loopt. Dat betekent een aanzienlijke beperking van de de mogelijkheid voor belanghebbenden om bezwaar en beroep aan te tekenen, stellen diverse fracties. Onder meer voor de SP is deze termijn een zwaarwegend punt; de partij zoekt in de Eerste Kamer naar voldoende medestanders om die gewijzigd te krijgen.
Afwegingsruimte voor gemeenten
Een ander zorgpunt in de Eerste Kamer is de afwegingsruimte voor gemeenten. Hoeveel ruimte is er straks daadwerkelijk voor plaatselijk maatwerk, vraagt het CDA zich af. Die ruimte wordt onder andere begrensd door nationale en provinciale omgevingsvisies en programma’s, waaraan ook gemeenten zich moeten houden.
Normen ontbreken in de wet
Verder geven de meeste fracties uivoerig kritiek op het ontbreken van normen in de wet. Normen over hoogwaterbescherming horen bijvoorbeeld voor de ChristenUnie en SGP absoluut thuis in de wet. Minister Melanie Schultz van Haegen (Infrastructuur en Milieu) wil normen opnemen in de uitvoeringswetten (AMvB’s). Dat ondermijnt de medewetgevende rol van het parlement, stelt onder meer GroenLinks. Mede doordat het advies van de Raad van State over de AMvB’s pas beschikbaar is bij de behandeling van de uitvoeringswetten: pas op het allerlaatste moment is het plaatje over de wet en de impact ervan compleet te doorgronden.
Burgers serieus nemen
Burgerparticipatie wordt ook veel genoemd. Een belangrijk uitgangspunt in de Omgevingswet, maar worden burgers echt serieus genomen, vraagt de PVV zich af, of worden zij straks nog eenvoudiger opgezadeld met asielzoekerscentra, moskeeën en windmolenparken?
Geen duidelijkheid over kosten
VVD-senator Annemarie Jorritsma, voormalig voorzitter van gemeentekoepel VNG, sprak haar waardering uit voor de manier waarop de minister veel partijen die straks met de Omgevingswet te maken krijgen, heeft betrokken bij het vormgeven van de wet. Ze vraagt nog wel aandacht voor de financiering van de wet. Meer zaken vergunningvrij kunnen regelen betekent niet per se minder werk voor gemeenten. Zij zullen meer tijd kwijt zijn met het beantwoorden van klantvragen en met toezicht en handhaving, verwacht Jorritsma. De Partij voor de Dieren vreest dat gemeenten straks zitten opgescheept met een wet waarvan ze de uitvoering niet kunnen betalen. Diverse fracties vinden het problematisch dat er nog steeds geen duidelijkheid is over de implementatie- en uitvoeringskosten en de verdeling daarvan.
Kleine gemeenten
De Partij van de Arbeid maakt zich zorgen om kleine gemeenten. Hebben zij straks de capaciteit en energie om de nieuwe wet uit te voeren? De senaatsfractie oppert de mogelijkheid van een transitie-autoriteit, zoals in het sociaal domein. D66 vindt dat het wetsvoorstel Omgevingswet beter moet worden ingezet om duurzaamheid te stimuleren en bij te dragen aan de doelstellingen van het klimaatakkoord van Parijs.
