Vorig jaar rond dezelfde tijd schreef ik in een blog over de Omgevingswet dat we al erg lang wachten op de inwerkingtreding van de inmiddels door uitstel geplaagde Omgevingswet. We zijn nu een jaar verder. Hoe staat het er nu voor?
Duidelijkheid hebben we nog steeds niet helemaal, maar het lijkt erop dat de inwerkingtreding toch echt op 1 januari 2023 zal gaan plaatsvinden. We hebben er vorig jaar nog een half jaar bijgekregen en dat heeft ons in zekere zin wel geholpen. Het was namelijk een rampscenario om de grootste stelselwijziging in werking te laten treden halverwege het jaar, vlak voor de vakantieperiode, net na de verkiezingen en terwijl formaties soms nog plaatsvinden.
Het lot ligt eind oktober dit jaar in handen van de Eerste Kamer. Ideaal is het natuurlijk niet om pas twee maanden voor de inwerkingtreding een definitieve ‘go or no-go’ te krijgen. Het betekent in ieder geval dat we door moeten met de laatste loodjes en we het ons nu niet kunnen permitteren om gas terug te nemen. Ik gaf in mijn blog vorig jaar al aan dat het piept en kraakt binnen de gemeentelijke organisaties en dat beeld is niet veranderd. Daarom is het van belang om nu prioriteiten te stellen en niet bang te zijn om de juiste mensen te gebruiken voor deze opgave.
Hoe zet je de eindsprint in?
In mijn vorige blog gaf ik al aan dat de focus zou moeten liggen op hoe je de interne medewerkers zo goed mogelijk kan benutten op het gebied van de Omgevingswet. De borging en de continuïteit binnen de organisatie moet nu inmiddels op de eerste plaats staan. Er is een grote kans dat we op 1 januari 2023 aan de slag moeten met elkaar en daar ook houvast moeten vinden. Waarschijnlijk lukt het ook niet altijd om alles al in de puntjes klaar te hebben staan. Bepaal dus waar je als gemeente op in gaat zetten de laatste paar maanden. Durf keuzes te maken over wat wel en geen prioriteit heeft en handel daar dan ook naar.
Focus op het werkproces vergunningverlening
Het opstellen van toepasbare regels is, in het kader van de dienstverlening een goed idee, maar het kan soms tijdrovend zijn. Daarnaast is het geen vereiste om deze al grotendeels gereed te hebben voor de inwerkingtreding van de Omgevingswet. Leg dus liever de focus op het perfectioneren van het werkproces vergunningverlening en de werkafspraken hierbij met de ketenpartners. Deze moeten kloppen en getest zijn. En.. vergeet niet dat het denkbaar is dat er op 1 januari 2023 al aan het omgevingsplan gesleuteld moet worden in verband met initiatieven in afwijking van het tijdelijke omgevingsplan die niet met een omgevingsvergunning kunnen worden gefaciliteerd. Zijn er al voldoende handvatten hiervoor (vastgesteld)?
Werkdruk blijft hoog, houd hier rekening mee!
De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), ook een grote stelselwijziging, kende in 2015 een rommelige start. De verwachting is dat dit niet veel anders zal zijn bij de inwerkingtreding van de Omgevingswet. Calculeer dit dan ook in! Daarnaast spelen op dit moment diverse maatschappelijke opgaven, zoals de woningbouwcrisis en energietransitie. Al met al zal de werkdruk hierdoor naar verwachting ook in 2023 en de jaren erna hoog blijven. Het is dus belangrijk de stip op de horizon niet op 1 januari 2023 te plaatsen, maar verder in de tijd. Zo kan je een robuuste organisatie neerzetten om dit de komende jaren op te vangen.
In de meicirculaire 2022, op 1 juni gepubliceerd, is de compensatie vanuit het rijk voor de invoeringskosten Omgevingswet en Wet kwaliteitsborging bouwen bekend gemaakt; te weten respectievelijk 150 miljoen en 25 miljoen euro. Ook de komende jaren zal er een compensatie gegeven worden. Dit biedt wellicht wat extra ‘financiële lucht’ voor gemeenten en misschien wel kansen om met het oog op de toekomst de juiste mensen aan te trekken. De ervaring leert dat dit niet altijd meevalt, de spoeling op de arbeidsmarkt is momenteel dun. Gelukkig spelen adviesbureaus hier op in en bieden handige oplossingen om tot een goede balans te komen binnen de organisatie. Een voorbeeld hiervan is Servicedesk Leefomgeving dat de integrale en inhoudelijke beoordeling van ruimtelijke plannen uit handen neemt, zodat interne medewerkers van gemeenten zich meer kunnen richten op o.a. de implementatie van de Omgevingswet.
Dit is de kans om de Omgevingswet tot een succes te maken
Met de juiste persoon op de juiste plek en oog voor een goede tijdsbesteding, eventueel door gebruik te maken van slimme oplossingen uit de markt, kunnen we de implementatie van de Omgevingswet zeker nog op een goede manier handen en voeten geven. We moeten blijven kijken naar de kansen die de Omgevingswet ons biedt. Succes met de laatste loodjes!!!
Wil je meer informatie of hulp bij de inwerkingtreding van de Omgevingswet? Neem dan contact op en we bespreken de samen de mogelijkheden.
